Willy Pels: De universiteit van het leven

Willy Pels vierde onlangs haar 94e verjaardag. Ze voelt zich gezegend, met een prachtig gezin dat rijkt tot aan vijf achterkleinkinderen. En vergis je niet, ze is niet het type dat achter de geraniums blijft zitten. Ze verzorgt een serie lezingen onder de titel “Inburgeringscursus voor ouderen”. Daarin vertelt ze, in eenvoudige én krachtige woorden, hoe je met ouder worden om kunt gaan.

De presentatie duurt een kleine 7 minuten en geeft allemaal haakjes om daarna met elkaar in gesprek te gaan. “Ik hou het zo beknopt mogelijk, want dan hou je de aandacht vast”, vertelt ze. En beknopt is haar verhaal inderdaad, maar achter die paar woorden schuilt een rijk leven.

Leven vanuit wat wél kan

Mevrouw Pels benoemt de dingen zoals ze zijn. “Als je ouder wordt merk je dat je bepaalde dingen niet meer mag of kan. Niet meer autorijden, niet meer fietsen, omdat je bang bent om te vallen. Je geheugen laat je soms wat in de steek.” Toch blijft ze nuchter: “Heb je pech of geluk? Ieder huisje heeft zijn kruisje. En, het mooie van ouder worden: je mag alles, je moet niks meer.”

Wat voor haar het verschil maakt, is hoe je naar de dingen kijkt. “Ben je tevreden met wat je nog wel kunt? Of klaag je over wat je niet meer kunt? Als je gaat zeuren en klagen, dan komt echt niemand meer bij je op bezoek.”

Hulp vragen mag

Haar boodschap is praktisch én bemoedigend. “Je mag vragen, je moet hulp vragen. Niet zo eigenwijs zijn.”, vertelt ze tijdens haar presentatie. “Voor alles is een oplossing te vinden, maar je moet het zelf doen. Praat erover.”

Ook als het gaat om eenzaamheid: “Daar kan je zelf iets aan doen. Blijf vrienden maken. En ook wat belangrijk is: hobby’s hebben. Denk vooral niet dat je niks kan of dat je niet interessant bent.”

Zelfbeeld en kwaliteiten

Mevrouw Pels weet uit eigen ervaring hoe kwetsbaar je zelfbeeld kan zijn. Als kind mocht ze niet sporten vanwege een ernstige hartafwijking en werd ze vaak gepest. “Dan raak je je zelfvertrouwen kwijt”, zegt ze daarover. De muziek gaf haar een uitweg. “Toen kwam ik in de muziek: ik speel piano, gitaar, accordeon, en was twaalf jaar zangeres in een band. Daar heb ik mijn leven teruggekregen. Want ik kon wél wat, ik was wél belangrijk.”

Die ervaring vertaalt ze nu naar een les voor anderen. “Sommige mensen hebben een laag zelfbeeld, maar ieder mens doet ertoe. We zijn allemaal anders. Wat zijn je kwaliteiten? Waar ben je goed in? Wat vind je fijn om te doen? Soms ziet een ander meer in jou, dan jezelf in de gaten hebt.” Een waardevolle les, want vanuit een goed zelfbeeld kan je gemakkelijker verbindingen met elkaar maken.

Accepteren en verbinden

Ouder worden brengt ook verdriet met zich mee. “Je ziet mensen om je heen wegvallen. Sta jezelf toe om verdriet te hebben, je mag verdriet hebben. Je mag huilen. En tegelijkertijd: blijf ook kijken naar wat je nog wel hebt. Tel je zegeningen.”

Dat samengaan van licht en donker tekent haar wijsheid. “Als we elkaar accepteren zoals we zijn, dan drijft dat ons niet uit elkaar, maar naar elkaar toe.”

Kleine dingen

Het zijn vaak de kleine dingen die het verschil maken. “Heel belangrijk: goede buren om je heen. Hulp accepteren en dan niet vergeten om ook dankjewel zeggen.” Ze vertelt met plezier over een stroomstoring in haar straat: “Om half tien ‘s avonds, iedereen met kaarsjes en lichtjes voor de deur. Ook helpen ze met de kliko: degene die langskomt neemt hem mee en zet hem terug. Zo heerlijk om goede buren te hebben.”

Het is voor haar de essentie van samenleven. “Het zit hem in de mensen om je heen, daar word je met elkaar door gevormd.”

Levenservaring delen

Haar lezingen zijn niet uitgestippeld door een cursusboek. Het idee kwam spontaan op. “Het idee kwam zomaar in mij op: misschien wil iemand het wel horen. Zo kwam ik in contact met Caroline Kempes van Versa Welzijn en die zei gelijk ‘Nou, dat gaan we doen hoor.’ Zo is het begonnen. Bij de presentie waren mensen van de gemeente, van zorginstellingen. Allemaal mensen uit Muiderberg. Het was geweldig.”

Sindsdien werd ze vaker gevraagd. “Nu wilden ze in Muiderberg weten of het mogelijk was in Kerk aan Zee. Daar ga ik af en toe naartoe, hebben we een preek van de leek. Dus dat, ik zeg: dat wil ik ook doen.”

De universiteit van het leven

Op haar leeftijd kijkt ze terug, maar ook vooruit. Ze wil nog een kinderboek schrijven voor haar achterkleinkinderen. En ze blijft lezingen geven, omdat ze ziet dat ze mensen in beweging brengt. Iemand vroeg haar, na een presentatie, welke opleiding ze had gevolgd. Haar antwoord kwam zonder aarzeling: “Het allerhoogste wat er bestaat: de universiteit van het leven.”

En dat is precies wat ze uitdraagt. Met eenvoudige, heldere woorden brengt ze inzichten die iedereen kan begrijpen. Het is taal die mensen aanzet tot denken én doen. Want achter elke zin klinkt een uitnodiging mee: “Ja, dat kan ik ook.”