01 december 2025 2 min. Leestijd

Leefbaarheid NPLV-gebieden verbetert, grote achterstand blijft

Voortgangsrapportage NPLV

Organisatie Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid

Tussen 2018 en 2024 is de leefbaarheid in de twintig gebieden van het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid (NPLV) iets sterker toegenomen dan het landelijk gemiddelde. Toch blijft het verschil met het landelijke niveau groot. Dat blijkt uit het NPLV voortgangsrapportage die minister Mona Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) naar de Tweede Kamer stuurde.

Volgens de Leefbaarometer drukken vooral overlast en onveiligheid zwaar op de leefbaarheid in deze wijken, gevolgd door de kwaliteit van woningen. Positief is dat meer bewoners werk hebben, inkomens stijgen en minder kinderen opgroeien in armoede. Ook daalde het aantal jongeren dat met politie in aanraking komt en nam het risico op onderwijsachterstanden af.

Nieuwe woningen en leefbaarheid

Het aandeel woningen in de NPLV-gebieden met een ‘zwakke’ leefbaarheid daalde van 60% in 2018 naar 55% in 2024, maar blijft ver boven het landelijke gemiddelde van 11%. Ook ervaren bewoners hun gezondheid minder vaak als (zeer) goed: 5 tot 10 procentpunten lager dan elders in Nederland.

In de NPLV-gebieden staan relatief veel goedkope, slecht onderhouden woningen. Daarom worden nieuwe huizen gebouwd en bestaande woningen en voorzieningen verbeterd. Met middelen uit de Woningbouwimpuls en Startbouwimpuls is gestart met 2.500 van de geplande 33.000 woningen. Tussen 2025 en 2029 komen daar nog eens 50.000 woningen en maatschappelijke voorzieningen bij. In 2024 zijn met geld uit het Volkshuisvestingsfonds ruim 7.500 woningen opgeknapt. Daarnaast kregen 27.470 huishoudens hulp bij energiebesparende maatregelen en zijn 8.298 sociale huurwoningen verbeterd in energieprestatie.

Enkele bevindingen uit de rapportage

Werk en armoede

Aandeel werkenden steeg van 60% (2018) naar 64% (2024), maar ligt nog 7% lager dan landelijk.
Aandeel mensen in de bijstand daalt gestaag.
Armoede nam af van 18% (2018) naar 8% (2023), maar blijft tweemaal zo hoog als gemiddeld in Nederland.
Verbeteringen dankzij interventies als baangaranties voor jongeren.
Verlengde leertijd.
Begeleiding naar werk voor bijstandsgerechtigden.
Activerende kinderopvang.
Financiering via SPUK Kansrijke Wijk 2023-2025; extra €400 miljoen beschikbaar voor 2026-2028.

Ontwikkeling kinderen

Risico op onderwijsachterstanden in zowel basis- als voortgezet onderwijs daalde iets, maar blijft hoger dan landelijk.
In 2024: 11.088 kinderen kregen voorschoolse educatie (peuteropvang); driekwart nam deel.
Ongeveer 53.000 kinderen kregen verlengde leertijd op de basisschool.

Overlast en onveiligheid

Bewoners ervaren bijna 2 keer zoveel overlast en onveiligheid als gemiddeld in Nederland.
Ervaren onveiligheid daalt sinds 2018, maar minder snel dan landelijk.
In bijna alle NPLV-gebieden ervaart meer dan de helft van de bewoners overlast, uitschieters tot 70%.
Aantal verdachte jongeren (12-22 jaar) per 10.000 bewoners daalde licht, in lijn met landelijke trend.
Aanpak jeugdcriminaliteit via Preventie met Gezag; NPLV-gebieden hebben een tweede tranche kunne aanvragen.

Lees hier het volledige bericht over de NPLV voortgangsrapportage

Download de voortgangsrapportage

Download de publieksversie

Deel dit artikel