Het dorp als (zorg)ondersteuner

Hoe kun je als dorp samenwerken om mantelzorgers te ondersteunen? In Oss ontwikkelden zorg- en welzijnsorganisaties een ontmoetingsgroep als tussenvorm voor thuis en dagbesteding. Opbouwwerker Chien Engel vertelt over het ontstaan van de Ontmoeting+ groep.

Je kent het wel… Een vrouw die thuis, in haar eentje, zorgt voor haar zieke man. Ze heeft steeds minder tijd voor zichzelf en komt meestal niet verder dan even snel boodschappen doen in de supermarkt om de hoek. Haar man kan nog alleen thuisblijven, maar ze moet wel haasten. Hij komt nog niet in aanmerking voor dagbesteding omdat hij daar nog te goed voor is. Ondertussen wordt zijn wereld kleiner door zijn ziekte, en datzelfde geldt voor de wereld van zijn mantelzorgende vrouw.

Tussen thuis en dagbesteding

We kennen allemaal dit soort mantelzorgverhalen in onze buurt. Door vergrijzing neemt de druk op zorg toe en mensen blijven steeds langer thuis wonen. Vrijwilligers van bijvoorbeeld maatjesprojecten kunnen helpen om mantelzorg te verlichten, maar bij welzijnsorganisatie ONS welzijn ontstond een ander idee: een ontmoetingsgroep waar mensen met een kleine extra behoefte aan zorg samenkomen.

Samen met (zorg)coöperatie BerghsLeven, buurthuis De Berchplaets, Gemeente Oss en zorgpartij Pantein bespraken we hoe we dit idee vorm kon krijgen. Wat hebben deze mensen nodig? Welke vrijwilligers willen helpen? Welke professionals moeten we inschakelen?

Zo ontstond het plan voor de Ontmoeting+ groep, bedoeld voor mensen die dat plusje nodig hebben om samen te komen. Het idee: mensen met een lichte zorg- of begeleidingsbehoefte, die niet zelfstandig naar een buurtactiviteit kunnen gaan, ondersteunen en tegelijkertijd hun mantelzorgers te ontlasten. Dit gebeurt met hulp van vrijwilligers, maar wel met een zorgprofessional als vast aanspreekpunt. Deze zorgprofessional kan de deelnemers begeleiden en fungeert als een stabiele factor in het geheel.

Van plan naar pilot

Vervolgens zochten we naar manieren om de randvoorwaarden voor de Ontmoeting+ groep te organiseren. De verwachting is dat deze voorziening er mogelijk voor zorgt dat mensen later doorstromen naar intensievere zorg. De gemeente zocht daarom naar een geldstroom om de kosten van de zorgprofessional en de ruimte te dekken voor de pilot in Berghem, een dorp aan de rand van gemeente Oss.

Als opbouwwerker ben ik vooral bezig geweest met het begeleiden van het proces, de samenwerking tussen de verschillende partijen en de verbindingen met het dorp. Ook was ik bezig met de praktische zaken. De locatie, het betrekken van de vrijwilligers, het verzamelen van activiteitengeld en het verzorgen van vervoer voor de deelnemers.

De eerste Ontmoeting+ groep

Inmiddels zijn we twee jaar verder. De pilot in Berghem draait een jaar. Elke week komen er 8 tot 10 bezoekers, en staan er 2 tot 3 vrijwilligers samen met de zorgprofessional klaar om de bezoekers een mooie middag te bezorgen. Sommigen deelnemers genieten van een spelletje, anderen kletsen, weer anderen zorgen voor de koffie. De sfeer is ontspannen, en de deelnemers bloeien op. Ze nemen zelfs deel aan andere activiteiten in het dorp. Dat komt door het contact met de vrijwilligers. Die zijn ook betrokken bij andere buurtactiviteiten, zoals het Eetpunt van de woningcorporatie. Omdat de deelnemers de vrijwilligers kennen durven ze ook daaraan deel te nemen.

Het succes komt voort uit de laagdrempelige benadering en de nauwe samenwerking tussen verschillende partijen

Het succes van de eerste Ontmoeting+ groep heeft geleid tot drie nieuwe groepen in de gemeente, elk aangepast aan de lokale behoeften en samenwerkingsverbanden. Het succes komt voort uit de laagdrempelige benadering en de nauwe samenwerking tussen verschillende partijen. De zorgprofessional speelt daarin een centrale rol. Die zorgt voor de intake- en voortgangsgesprekjes met de deelnemers en de begeleiding van de vrijwilligers. Ze helpt de deelnemers bij vragen, signaleert, stimuleert en heeft waar nodig contact met andere zorgaanbieders zoals de huisarts.

Als opbouwwerker ben ik blij met het succes van de Ontmoeting+ groep. Het is geweldig om te zien dat de deelnemers elke week met een glimlach naar huis gaan en die positieve energie meenemen in hun dagelijkse leven.